Jan 2024
Jan 2024
Czy warto inwestować w platynę inwestycyjną? Sprawdźmy!
Przez StoneX Bullion
Złoto i srebro to dwa najczęściej wybierane metale szlachetne przez inwestorów. Tymczasem istnieje jeszcze jeden, o którym wielu kupujących podczas dokonywania zakupów po prostu zapomina. Mowa o najmłodszym metalu lokacyjnym, czyli platynie. W związku z tym, że nie jest ona na rynku tak długo, jak pozostałe metale szlachetne, to podchodzi się do niej z dużą ostrożnością. Przeczytaj artykuł i sprawdź, jak wygląda rynek i kurs platyny oraz czy opłaca się w nią inwestować.
Platyna - najmłodszy metal inwestycyjny
Platyna to dość młody metal szlachetny, ponieważ oficjalnie została odkryta w Kolumbii w pierwszej połowie XVIII wieku, pomijając tym samym dawniejsze, niepewne o niej starożytne wzmianki. Dla porównania, srebro było znane już około 4 tysięcy lat p.n.e, a złoto około 6 tysięcy lat p.n.e.
Nazwa platyna pochodzi od hiszpańskiego słowa “plata”, a dokładniej jego zdrobnienia “platina”, co dosłownie oznacza sreberko i jest związane z dużym podobieństwem barwy i wyglądu platyny do srebra. Jednak było to określenie pogardliwe. Poszukiwacze złota uważali platynę za bezwartościową odmianę srebra, którą często fałszerzy wykorzystywali do podrabiania złotych monet.
Platyna obecnie uznawana jest jako jeden z najważniejszych metali szlachetnych tuż po złocie i srebrze. Charakteryzuje się dużą odpornością na działanie czynników chemicznych i korozję oraz wysoką temperaturą topnienia. Ponadto jest dobrym przewodnikiem i izolatorem ciepła, co sprawia, że wykorzystanie platyny jest dość powszechne w przemyśle elektronicznym, motoryzacyjnym (np. do produkcji katalizatorów) i medycynie.
Platyna jest również metalem szlachetnym wykorzystywanym w jubilerstwie ze względu na dużą odporność na uszkodzenia, a także do produkcji monet bulionowych i sztabek, które są tworzone przez m.in. PAMP Suisse, Valcambi, Canadian Mint i inne renomowane mennice na całym świecie.
Rynek platyny
Platyna występuje w skorupie ziemskiej zdecydowanie rzadziej niż inne metale szlachetne, jak złoto i srebro. Dla przykładu, w 2022 roku wyprodukowano 186 ton platyny i ponad 20 razy więcej złota - 3,6 tysięcy ton. To sprawia, że rynek platyny jest wrażliwy na wszelkie zmiany związane z podażą i popytem na ten metal szlachetny.
W pierwszych trzech miesiącach 2023 roku podaż platyny wyniosła 50 ton i było to o 9% mniej w porównaniu do pierwszego kwartału 2022 roku. Przyczyną takiego stanu rzeczy był wyraźny spadek produkcji kopalń i recyklingu, co wiązało się z mniejszą liczbą wycofywanych z eksploatacji samochodów, jak również zaostrzeniem kar za kradzieże katalizatorów w USA.
Obecnie odnotowuje się wzrost zainteresowania platyną, co wpływa na jej popyt, który oszacowano na 64 tony. Jest to wzrost o prawie 30% w porównaniu do roku poprzedniego.
Według szacunków World Platinum Investment Council, popyt na platynę w kolejnych latach będzie utrzymywał się w tendencji wzrostowej, co jest związane m.in. ze wsparciem rządów w obszarze ekologii i rozwojem przemysłu, a duży deficyt na rynku platyny, wpłynie na jej cenę.
Cena platyny
Wpływ wydobycia platyny na jej cenę
Warto wiedzieć, że platyna wydobywana jest tylko w kilku krajach m.in. w Etiopii, Kanadzie, Stanach Zjednoczonych i Zimbabwe. Jednak jej głównie złoża znajdują się w Republice Południowej Afryki, która odpowiada za 70% światowej produkcji platyny.
Tak duża zależność wydobycia metalu szlachetnego od jednego kraju sprawia, że cena i podaż platyny jest ściśle związana z panującą w RPA sytuacją ekonomiczną, która nie jest najlepsza. Niestety, RPA od wielu lat zmaga się z wewnętrznymi problemami politycznymi, w tym kwestiami budżetowymi. W efekcie koszty wydobycia i produkcji tego metalu szlachetnego rosną, co powoduje nieprzewidywalne zmiany kursów platyny, a także jej okazjonalną dostępność.
Okazjonalna dostępność platyny stanowi wabik dla inwestorów na całym świecie, sprawiając, że platynowe sztabki i monety bulionowe wydają się czymś ciekawym i ekscytującym na rynku metali szlachetnych.
Notowania platyny zależne od przemysłu
Ceny platyny zależą również od jej wykorzystania w przemyśle. Okazuje się, że ponad 40% wszystkich skupowanych źródeł platyny zużywa sektor motoryzacyjny. Następnie wymienia się technologię ekologiczną, elektroniczną i medyczną.
Zakup fizycznej platyny w dużej ilości należy również do jubilerstwa, ponieważ platyna cieszy się dużą popularnością wśród miłośników pięknej i trwałej biżuterii, i w przeciwieństwie do złota oraz srebra, nie zachodzi patyną przez wiele lat od zakupu.
Cena platyny rośnie więc, jeśli jest wykorzystywana na szeroką skalę w wielu branżach.
Obecna cena platyny
W marcu 2020 roku cena jednej uncji platyny wynosiła około 600 złotych, co wynikało przede wszystkim z faktu, że wiele branż podczas pandemii COVID-19 wstrzymało lub ograniczyło działalność z wykorzystaniem tego metalu. Jednak już rok później nastąpił wzrost cen platyny i jedna uncja wynosiła około 1200 złotych, co daje wzrost o ponad 100%.
Obecna cena platyny za jedną uncję trojańską wynosi około 3,676 złotych. Jednak chcąc kupić platynę fizyczną, zawsze warto sprawdzić aktualny kurs tego metalu szlachetnego.
Platyna inwestycyjna - monety i sztabki
W przypadku platyny, dostępne są dwie formy inwestycji - monety i sztabki.
Platynowe monety
Najpopularniejsze platynowe monety bulionowe to:
- Australijski Kangur,
- Britannia,
- Kanadyjski Liść Klonowy,
- Wiedeński Filharmonik.
Platynowe monety wykonane są z platyny próby 999,5, co oznacza, że zawierają 99,95% czystego metalu, i prezentują się równie imponującą, jak w przypadku złota czy srebra.
Platynowe sztabki
Inwestowanie w platynę w sztabkach może być bardziej opłacalne, co wynika z niższych kosztów produkcji i niższej ceny w porównaniu do monet. Sztabki dostępne są w wielu wariantach wagowych - 1 g, 2,5 g, 5 g, 10 g, 20 g, 1 oz, 50 g, 100 g, 500 g, 1 kg. Dzięki temu, inwestor może dostosować zakup do swoich możliwości finansowych.
Inwestowanie w platynę - czy jest to opłacalne?
Inwestowanie w platyne może się opłacać, ale zależy to od wielu czynników. Ponadto, należy mieć na uwadze, że nie ma czegoś takiego, jak inwestycja bez ryzyka, i nieważne w co się inwestuje. Zarówno zakup złotych monet, srebrnych sztabek czy platyny fizycznej, jest obarczone ryzykiem spadku kursu.
Rynek platyny jest jednak warty uwagi, ponieważ metal ten jest cennym aktywem i może pomóc w dywersyfikacji portfela inwestycyjnego. Szczególnie warto zainteresować się nią podczas kryzysu gospodarczego, kiedy maleje produkcja przemysłowa i wykorzystane platyny, co zmniejsza jej cenę. W takiej sytuacji najlepszym rozwiązaniem jest zakup platyny i oczekiwanie na wzrost jej notowania na rynku metali szlachetnych.
Wielu inwestorów uważa, że zakup platyny jest rozsądnym sposobem lokowania kapitału w dzisiejszych, trudnych pod wieloma względami czasach. Co więcej, jak pokazuje historia, platyna może przynieść imponujący zwrot, podobnie, jak w przypadku srebra i złota. To sprawia, że warto mieć platynę w swoim portfelu inwestycyjnym.
Jednak należy pamiętać, że zakup platyny wymaga cierpliwości i najlepiej sprawdza się jako inwestycja średnio- lub długoterminowa.
Czy warto inwestować w platynę - podsumowanie
Kursy platyny są niestabilne i prawdopodobnie takie pozostaną, jeśli weźmie się pod uwagę sytuację polityczną i finansową RPA, która odpowiada za 70% wydobycia tego metalu lokacyjnego.
Jednak platyna może przynieść zyski, co pokazują wykresy notowań z ostatnich kilku lat, ale może się to wiązać z koniecznością długiego oczekiwania na korzystny kurs, który spowoduje imponujący zwrot z inwestycji.
Platyna może być więc ciekawym i alternatywnym dodatkiem do portfela inwestycyjnego obok złota i srebra, które uważane są za metale bezpieczne i stabilne w niepewnych czasach.