Jak rozpoznać platynę?

Platyna to metal szlachetny, który jest wykorzystywany w wielu różnych gałęziach przemysłu. Jest również znana inwestorom na całym świecie w postaci monet bulionowych i sztabek, które są kupowane w celu dywersyfikacji portfela inwestycyjnego. Jednak jak rozpoznać platynę? Między innymi po wadze, połysku i kolorze. Przeczytaj artykuł i poznaj sposoby na rozpoznanie platyny.

Platyna – co to jest?

Platyna to metal szlachetny o srebrzystobiałym kolorze i mieniącej powierzchni, co sprawia, że z wyglądu jest podobna do srebra. W związku z tym niekiedy nazywana jest “małym srebrem” i traktowana jako jego tańszy zamiennik.

Jednak platyna w porównaniu do srebra jest twardsza, bardziej odporna na zarysowania i wytrzymała. Co więcej, ma silniejszy połysk i wyróżnia ją waga, ponieważ jest cięższa niż inne metale szlachetne.

Platyna dostępna jest w postaci ziaren, czasem większych bryłek, których masa nie przekracza zazwyczaj 10 kilogramów. Zwykle zawiera domieszki żelaza i inne metale z grupy platynowców.

Historia platyny

Pierwsze wzmianki o platynie pojawiły się pod koniec XVIII wieku. Natomiast z początkiem XIX wieku zaczęto wyrabiać z platyny tygle i miski dla laboratoriów chemicznych.

Metal ten wykorzystywano również przy produkcji aparatury dla przemysłu chemicznego, m.in. do wyrobu dużych panwi, ponieważ posiada wysoką temperaturę topnienia, świetną plastyczność i dużą odporność na działanie substancji chemicznych.

Chociaż początkowo w tym celu używano czystej platyny, to nie trwało to zbyt długo, ponieważ okazała się zbyt miękka. Dopiero po zastosowaniu różnych domieszek zwiększyła się twardość i wytrzymałość materiału.

Obecnie jednym z najpopularniejszych zastosowań platyny jest produkcja biżuterii (np. kolczyki czy pierścionki platynowe), platynowych monet bulionowych i platynowych sztabek.

Cena platyny

Cena platyny jest również wielokrotnie wyższa od ceny srebra. Wpływ na to mają m.in. jej doskonałe właściwości katalityczne, co sprawia, że platyna posiada wysokie zapotrzebowanie w różnego rodzaju gałęziach przemysłu.

Wyższa cena tego metalu jest również związana z tym, że platyna występuje na świecie rzadziej niż srebro i wydobywana jest tylko w kilku krajach na całym świecie. W naturalnych warunkach można ją znaleźć w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Zimbabwe, Republice Południowej Afryki (obecnie największy na świecie producent platyny), Rosji, Kolumbii czy Etiopii. To sprawia, że platyna jest jednym z najbardziej poszukiwanych metali na świecie.

Dowiedz się więcej na temat platyny czytając nasz artykuł: “Czy warto inwestować w platynę inwestycyjną? Sprawdźmy!”.

Białe złoto a platyna – jak odróżnić?

Białe złoto to stop złota z miedzią, niklem i palladem lub połączenie czystego złota i równych proporcji palladu oraz niklu. Dwa ostatnie metale sprawiają, że białe złoto posiada podobną barwę i połysk do platyny. Jednak jego dokładny odcień zależy od dokładnych proporcji poszczególnych metali.

Chociaż podobieństwo białego złota do platyny jest bardzo duże, to istnieją sposoby, które pozwalają na ich odróżnienie, ale nie jest to łatwe. Podstawową różnicą jest próba i ciężar właściwy.

Platyna charakteryzuje się wyższą próbą od białego złota. Autentyczna biżuteria platynowa ma zazwyczaj czystość 95%, chociaż zdarzają się niższe próby platyny, jak np. 900 czy 850. Najpopularniejsze próby dla białego złota to natomiast te o numerach: 750, 585 oraz 333, co mówi o zdecydowanie niższej zawartości czystego złota. Próbę metalu można znaleźć głównie wewnątrz biżuterii platynowej i tej wyprodukowanej z białego złota.

Platyna jest również cięższa od innych metali. Na przykład, platynowy pierścionek będzie ważył więcej niż ten z wyprodukowany z białego złota, co wpływa finalnie na jego ostateczną cenę.

Jak rozpoznać platynę domowym sposobem?

Stwierdzenie autentyczności platyny w zaciszu domowym może być trudne, ale istnieje kilka sposobów, które mogą w tym pomóc. Jednak aby mieć 100% pewność, czy dany przedmiot wykonany jest z platyny, zawsze najlepiej skonsultować się z profesjonalistą.

Kolor i połysk

Kolor platyny i jej połysk jest zbliżony do białego złota, ale wprawne oko bez problemu będzie w stanie odróżnić te dwa metale. Platynę charakteryzuje naturalny połysk, który nie zmienia się wraz z upływem czasu, zachowując swój urok bez konieczności częstego polerowania.

Białe złoto może mieć natomiast lekko żółtawy odcień ze względu na zawartość złota. Co więcej, w celu podkreślenia białej barwy tego rodzaju złota, biżuterie często powleka się rodem – metalem, który nadaje wyjątkowy blask i połysk. Wraz z upływem czasu warstwa rodu może się jednak zetrzeć z biżuterii, odsłaniając żółtawy odcień białego złota.

Waga

Platyna charakteryzuje się dużą gęstością. To sprawia, że 1 uncja czystej platyny jest cięższa niż 1 uncja srebra i innych metali szlachetnych.

Próba magnesu

Platyna to metal nie posiadający właściwości magnetycznych – nie będzie zatem przyciągać magnesu, jeśli dany produkt jest wykonany z wysokiej próby tego cennego metalu.

Jednak w przypadku gdy dany produkt zawiera poza platyną również stop innych metali, metoda ta może okazać się niemiarodajna.

Przewodnictwo elektryczne

Platyna znana jest ze swojego dobrego przewodnictwa elektrycznego, co sprawiło, że jest wykorzystywana m.in. do produkcji wyświetlaczy LCD, dysków twardych czy systemów pamięci masowej.

Jednak do sprawdzenia, czy platyna przewodzi prąd, potrzeba baterii, przewodów i wiedzy, jak taki eksperyment przeprowadzić.

Test kwasowy

Ta metoda polega na naniesieniu kropli specjalnego kwasu na niewielką powierzchnię wyrobu z metalu. Następnie należy obserwować, czy przedmiot zmieni kolor, czy nie. Platyna pod wpływem kwasu nie zmienia zabarwienia, a inne metale mogą reagować z kwasem, co powoduje pojawienie się przebarwień.

Błędy i pułapki przy rozpoznawaniu platyny domowym sposobem

Podczas rozpoznawania platyny domowym sposobem istnieje kilka błędów, których należy się wystrzegać. Jednym z nich jest myślenie, że wszystko, co jest ciężkie, musi być platyną.

Faktem jest, że platyna to jeden z najcięższych metali, ale są również inne, które mogą być od niej cięższe. Dlatego nie należy sugerować się tylko wagą i warto sprawdzić również inne parametry, takie jak np. kolor, połysk, czy próba.

Kolejnym błędem jest mylenie platyny z platynowym złotem, czyli stopem złota z innymi metalami, które może przypominać z wyglądu ten ceny metal. W tym przypadku również trzeba zwrócić uwagę na oznaczenia i próbę metalu, co pomoże ustalić, z czym dokładnie mamy do czynienia.

Jak rozpoznać platynę – podsumowanie

W stanie czystym platyna to srebrzystobiały metal o silnym połysku i barwie. Jest twardsza, bardziej odporna na zarysowania i wytrzymała w porównaniu do srebra, a także ma wyższą cenę. Takie właściwości pozwalają na odróżnienie platyny od innych metali, ale nie są to jedyne parametry, dzięki którym można to zrobić.

Równie istotne w rozpoznaniu platyny są: jej waga, oznaczenia i próba, której należy szukać wewnątrz biżuterii lub na jednej ze stron monety czy sztabki. Można także użyć bardziej profesjonalnych metod, jak próba magnesem, test kwasowy czy sprawdzenie przewodnictwa elektrycznego. Jednak te ostatnie sposoby lepiej zostawić profesjonalistom.